آرش نهاوندی- روزنامه نگار
بیماری‌های پوستی که ازجمله بیماری‌های فصل مدارس به شمار می‌روند، انواع مختلفی دارند و به دلایلی متفاوت هم بروز می‌کنند؛ به همین دلیل آگاهی از این بیماری‌ها با توجه به شیوع زیادشان در میان کودکان اهمیت زیادی دارد و شیوه‌های پیشگیری و درمان آنها بیش از گذشته ضرورت پیدا کرده است. دکتر محمد رضوانی، متخصص پوست و مو درباره شایع‌ترین بیماری‌های پوستی میان دانش‌آموزان، شیوه پیشگیری از این بیماری‌ها و نحوه درمان آنها نکاتی آموزشی را مطرح کرده که در ادامه می‌خوانید.
علائم بیماری
رضوانی درباره علائم شپش می‌گوید: «پس از انتقال شپش، فرد گیرنده دچار خارش سر و نقاطی از گردن و شانه می‌شود. این خارش‌ها در نتیجه نیش، مکیدن و تغذیه شپش ایجاد می‌شود. دانه‌های سفیدی مانند شوره سر در نزدیکی موهای فردی که سرش شپش گرفته دیده می‌شود. البته فرق شوره با شپش در این است که شوره را می‌توان به راحتی از مو جدا کرد، اما شپش به راحتی از مو کنده نمی‌شود.»
وظیفه اولیای مدرسه
این متخصص به وظیفه مدیران مدارس هم اشاره می‌کند و می‌گوید: درصورت ابتلای یکی از دانش‌آموزان به شپش سر، متولیان بهداشت مدرسه باید سایر دانش‌آموزان را هم معاینه کنند. الزام خانواده‌ها به بردن فرزندانشان نزد پزشک برای معاینه هم ضرورت دارد. این، نکته مهمی است که دانش‌آموزان مبتلا به شپش تنها درصورت اجازه و تأیید پزشک مجوز بازگشت به مدرسه را داشته باشند و اگر این اتفاق رخ ندهد روند انتقال شپش در یک محیط آموزشی متوقف نخواهد شد و همچنان ادامه خواهد داشت.»
شرایط انتقال شپش
رضوانی درباره شایع‌ترین بیماری پوستی که دانش‌آموزان در مدارس به آن مبتلا می‌شوند، می‌گوید: «مهم‌ترین و شایع‌ترین بیماری در این گروه، شپش سر است و مدارس یکی از شایع‌ترین مراکز انتقال آن به شمار می‌روند. این مسئله به‌ویژه در مدارس دخترانه، به عنوان یک بیماری انگلی قابل سرایت وجود دارد.» این متخصص پوست درباره شکل انتقال شپش در مدارس بیان می‌کند: «زمانی که کاپشن دانش‌آموزان یا مقنعه آنها در یک جالباسی مشترک آویزان می‌شود، امکان انتقال شپش از لباس فردی به لباس فرد دیگر وجود دارد. زمانی که بچه‌ها وسایل مشترک استفاده می‌کنند هم این انتقال رخ می‌دهد؛ به‌عنوان مثال در مدارس دخترانه استفاده مشترک از گل سر، برس یا تل، این جانور را به افراد انتقال می‌دهد.»
مراحل درمان
رضوانی با تأکید بر اینکه برای شپش‌زدایی باید درمان عمومی انجام شود، بیان می‌کند: «درباره فردی که دچار شپش شده، باید کلیه اعضای خانواده چه با علامت و چه بی‌علامت درمان شوند. درمان هم به این صورت است که باید با مراجعه به پزشک برای اعضای خانواده شامپوهای ضد‌شپش گرفته شود. وسایل مصرفی ازجمله روسری، روبالشی و برس هم باید تمیز شوند. به این صورت که البسه و ملحفه‌ها باید شسته و روی بند و زیر نور آفتاب خشک شوند. سپس پشت و روی آنها اتو کشیده شود. لازم نیست وسایلی نظیر برس و تل دور ریخته شوند؛ آنها را می‌توان در کیسه زباله‌ای قرار داد، در آن را با چسب بست و ۲ هفته باز نکرد، پس از ۲ هفته شپش به همراه تخم آن می‌میرد.»
مشخصات انگل
شپش، جانور بسیار ریزی است و ۳نوع دارد: شپش سر، شپش بدن، شپش ناحیه شرمگاهی نکته: از میان این ۳ نوع، شپش سر در مدارس شیوع بیشتری دارد. شپش بدن هم در اماکنی مانند زندان‌ها دیده می‌شود. این جانور می‌تواند در نتیجه تماس مستقیم یا استفاده از وسیله مشترک از فردی به فرد دیگر منتقل شود. حتی چسباندن دو سر در جریان یک عکس سلفی هم می‌تواند باعث انتقال شپش به موی سر فرد دیگری شود.
اهمیت نظافت سرویس بهداشتی
سرویس بهداشتی محل تجمع میکروب‌هاست، به همین دلیل رعایت بهداشت آن توسط مدارس و خود دانش‌آموز اهمیت زیادی دارد. در همه مدارس باید یک نفر مسئول رسیدگی به تمیز کردن سرویس‌های بهداشتی باشد و به‌طور مرتب شستن این فضاها، خالی‌کردن سطل‌های زباله و پر‌کردن مایع دستشویی را انجام دهد.
تنقلات مضر ممنوعه!
بسیاری از تنقلات مضر مانند پفک و چیپس برای دانش‌آموز به‌ویژه در سن رشد، مضر است، به همین دلیل بهتر است یکی از مسئولان یا دانش‌آموزان به‌عنوان مأمور بر خوراکی‌های بوفه و دانش‌آموزان نظارت کند. این مسئول می‌تواند درصورت مشاهده هرگونه ماده غذایی ناسالم بعد از تذکر‌دادن به‌خود فرد، گزارش‌های لازم را به مدرسه ارائه کند.
