سن امید به زندگی در ایران ۷۵ سال است و با کاهش ۱۵ سال از سن امید به زندگی، سن ۶۰ سالگی بهعنوان سرآغاز دوران سالمندی در کشور تعریف میشود. البته برخی هم میگویند سن سالمندی از ۶۵ سالگی است. اگر جمعیت سالمند در کشوری کمتر از ۷درصد باشد، آن کشور جوان درنظر گرفته میشود، این عدد بین ۷تا ۱۴درصد نشاندهنده میانسالی و از ۱۴تا ۲۱درصد هم فاکتور سالمندی یک کشور است. اگر جمعیت سالمند به بالای ۲۸درصد برسد هم آن جامعه بسیار سالخورده خواهد بود. کشور ما در حال حاضر کمی بیشتر از ۱۱درصد جمعیت سالمند دارد و میانگین جمعیت سالمندان بالای ۶۵سال در کشور هم حدود ۷.۵ درصد است. یعنی همین حالا هم ایران کشوری در مرحله میانسالی است؛ میانسالانی که عمدتا متولدان دهههای ۵۰ و ۶۰ هستند و طی سالهای آینده جمعیت سالمندان را چند برابر افزایش خواهند داد و این جمعیت به دلایل مختلف میتواند چالشهای متعددی را پیش روی خود داشته باشد، ازجمله سبک زندگی ناسالم، افزایش موارد ابتلا به بیماریهای غیرواگیر، کمبود نیروی انسانی، نبود منابع مالی کافی، نبود پوشش بیمهای برخی خدمات و تجهیزات توانبخشی و کمبود نیروهای متخصص توانبخشی سالمندان. به همین دلیل ضرورت حفظ سبک زندگی سالم، پیشگیری از ابتلا به بیماریهای غیرواگیر، تحرک و فعالیت فیزیکی، حفظ سلامت روان و… دوچندان خواهد بود تا میانسالان فعلی جامعه ایرانی در آینده سالمندی سختی را تجربه نکنند.
۱۰میلیون سالمند در حال حاضر در کشور زندگی میکنند و این جمعیت در سال ۱۴۳۰به بیش از ۲۵میلیون نفر خواهد رسید.
۷۰ درصد سالمندان بالای ۶۵ سال کشور دارای فشار خون هستند و چاقی و دیابت هم از دیگر بیماریهایی است که این افراد با آن دستوپنجه نرم میکنند. آمارها نشان میدهد که نیمی از سالمندان دیابتی یا پیشدیابتی هستند و ۶۰درصد آنها کلسترول خون بالا دارند. بیماریهایی که روند ابتلا به آنها در جمعیت جوان و میانسال کشور هم شایع شده و میتواند در آینده جمعیت مبتلایان به این بیماریها را افزایش دهد.
۸۰هزار نفر تجرد قطعی درحال حاضر در کشور وجود دارد و این افراد زمانی که به سالمندی برسند چالشهای بیشتری را نسبت به سالمندان دارای خانواده تجربه خواهند کرد. نکته مهم اینجاست که براساس پیشبینی مرکز تحقیقات سالمندی ایران این آمار در دهههای آینده بهشدت افزایش خواهد یافت بهطوری که در سال ۱۴۳۰به ۲میلیون و ۵۰۰هزار نفر تجرد قطعی خواهد رسید.
۸۰تخت توانبخشی در حال حاضر در کشور برای سالمندان وجود دارد و کارشناسان معتقدند که زیرساختهای ارائه خدمات به سالمندان جامع و کامل نیست. آنها تأکید میکنند علاوه بر افزایش و بهبود این زیرساختها باید برنامهریزیها بهگونهای صورت بگیرد که منجر به سلامت بیشتر این گروه و گروههایی شود که در آینده جمعیت سالمندان را تشکیل خواهند داد.
اهمیت سلامت در سالمندی
سید رضا رئیسکرمی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره اهمیت حفظ سلامت در دوران سالمندی گفته:«سالمندی مشکل اساسی در کشور ماست و ایران هم طی چند سال آینده جزو کشورهای با جمعیت سالمند بالا قرار میگیرد. جمعیت زیاد سالمندان نیاز به خدمات بهداشتی و درمانی را افزایش میدهند و آیسییو و سیسییوهای کشور را پر خواهند کرد. بنابراین نیاز به زیرساختهای بهداشتی را افزایش خواهند داد و به همین دلیل باید برای تامین این زیرساختها تلاش و برنامهریزی کنیم.»