سده مانند جشن مهرگان یکی از رویدادهای تاریخی ایران باستان است که ریشه در فرهنگ زرتشتیان دارد اما چرا نام این جشن اینطور انتخاب شده؟ برخی دانشمندان معتقدند سده از کلمه صد گرفته شده است و برخی دیگر می‌گویند چون این رویداد در صدمین روز زمستان (معادل ۱ آبان تا ۱۰ بهمن یا پایان چله بزرگ زمستان) برگزار میشود به این نام شهرت یافته است. گروهی دیگر نیز می‌گویند چون در این تاریخ تعداد فرزندان حضرت آدم به عدد ۱۰۰ رسید اینطور نامگذاری شد.
جشن سده چیست؟
جشن سده ۱۴۰۳ در شب دهم بهمن برگزار میشود زیرا این تاریخ معادل با سی‌صد و شانزدهمین روز از تقویم خورشیدی در نظر گرفته میشود. قدمت این جشن به پیش از پیدایش نوروز برمی‌گردد و برای پاسداری و حفاظت از آتش این روز را جشن می‌گیرند. این رخداد در شهرهای مختلفی مثل کرمان، یزد، شیراز و تهران برگزار میشود و شاید جالب باشد که بدانید جشن سده کرمان در فهرست میراث فرهنگی یونسکو و فهرست میراث معنوی ایران به ثبت رسیده است.
آیین جشن سده زرتشتیان
برای برگزاری این رویداد، هیزم‌ها را از روزهای قبل در مرکز محل جشن جمع می‌کنند و موبدان زرتشتی که دهان خود را با دستمالی سفید رنگ پوشانده‌اند و مشعل در دست دارند، مراسم را اجرا می‌کنند و فلسفه این کار به اعتقادی مبنی بر پاک بودن آتش و آلوده بودن نفس آدمی برمی‌گردد. لباس حضار باید حتما سفید باشد و طی مراسم سه دور به دور آتش بگردند و متن اوستا را بخوانند؛ سپس هیزم‌ها را به آتش می‌کشند و رقص و پایکوبی آغاز میشود.
جشن سده کرمان
سال‌های گذشته جشن سده به صورت عمومی برگزار می‌شد اما امسال این رویداد در آتشکده زرتشتیان اجرا میشود و به جز زرتشتیان، حضور عموم افراد ممکن نیست و می‌توانند به تماشای پخش آنلاین جشن سده بنشینند.
جشن سده در تهران و یزد
هر ساله شاهد برگزاری جشن سده در تهران و یزد هستیم و نکته قابل توجه این است که نحوه برگزاری این رویداد در شهرهای مختلف، یکسان خواهد بود. همچنین جشن سده یزد و تهران هم مانند کرمان امسال به صورت خصوصی و فقط برای زرتشتیان برگزار خواهد شد.
جشن سده در شاهنامه
ایران باستان نمادها و جشن‌های تاریخی زیادی دارد که در تاریخ به ثبت رسیده‌اند از جمله نماد فروهر و جشن آذرگان اما یکی از قدیمی‌ترین جشن‌های ایرانی که ریشه در فرهنگ زرتشتی دارد، جشن سده است که طبق شاهنامه وقتی که پادشاه هوشنگ در دل تاریکی شب زمستانی شکارگاه وقتی مار می‌دید سنگ پرتاب می‌کرد تا آن‌ها را دور کند. این بین بعضی سنگ‌ها با هم برخورد می‌کردند و جرقه می‌زد. شاهنامه می‌گوید آتش این‌گونه کشف شد و به همین دلیل جشن سده در ایران باستان اهمیت پیدا کرد و برای پاسداشت این عنصر حیات‌بخش، برگزار شد.
پیام تبریک جشن سده
در ادامه دو مورد از قشنگ‌ترین متن‌های پیام تبریک جشن سده را می‌بینید که می‌توانید با اضافه کردن نام و نام خانوادگی، برای عرض تبریک به دوستان زرتشتی‌تان بفرستید.
- به گرمی آتش، به شکوه فرهنگ ایران، به فرخندگی جشن آغاز تمدن؛ جشن سده مبارک.
- جشن سده، جشن پیروزی روشنایی و دانش بر تاریکی و نادانی است؛ جشن سده خجسته باد.
لینک منبع
روز شمار
